وصول چک برگشتی مسئله‌ای است که شاید در ابتدا آن‌قدر مشکل به نظر بیاید که فرد از پیگیری آن سر باز زند. در صورتی‌که می‌توان به سه طریق کیفری،‌ حقوقی و ثبتی آن را مطالبه کرد. گاه به دلیل طولانی شدن شکایت حقوقی و پیچ و خم‌های آیین دادرسی مدنی،‌ تعقیب کیفری بیشتر مورد اقبال قرار می‌گیرد. البته صدور چک بی‌محل، خود، جرم است و به همین خاطر مجازات‌هایی مطابق با آن در قانون مجزا، تحت عنوان «قانون صدور چک»، اصلاحی مصوب سال ۸۲، به تصویب رسیده است. در این نوشته می‌خواهیم شما را با جزئیات قانون چک برگشتی آشنا کنیم.

صادرکننده، بدون شکایت دارنده‌ی چک قابل تعقیب کیفری نیست، و با گذشت شاکی خصوصی در هر مرحله از دادرسی موقوف می‌شود. از این منظر چک ماهیتی خصوصی دارد.

چک مطابق با «قانون صدور چک» در حکم سند رسمی است. از این خصوصیت می‌توان در مطالبه‌ی چک پرداخت نشدنی از طریق ثبت نیز اقدام کرد.

جهات کیفری چک پرداخت نشدنی، مواردی هستند که اگر صادرکننده‌ آنها را رعایت نکند قابل تعقیب کیفری است.

طبق قانون صدور چک

«صادرکننده‌ی چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد و نباید تمام یا قسمتی از وجهی را که به اعتبار آن چک صادر کرده به صورتی از بانک خارج نماید یا دستور عدم پرداخت وجه چک را بدهد و نیز نباید چک را به صورتی تنظیم نماید که بانک به عللی از قبیل عدم مطابقت امضا یا قلم خوردگی در متن چک یا اختلاف در مندرجات چک و امثال آن از پرداخت وجه چک خودداری نماید. هرگاه در متن چک شرطی برای پرداخت ذکر شده باشد بانک به آن شرط ترتیب اثر نخواهد داد.

ماده‌ی ۳ مکرر- چک فقط در تاریخ مندرج در آن یا پس از تاریخ مذکور قابل وصول از بانک خواهد بود.»

یا در جایی دیگر می‌گوید:

«هر کس با علم به بسته بودن حساب بانکی خود مبادرت به صدور چک نماید عمل وی در حکم صدور چک بی‌محل خواهد بود و به حداکثر مجازات مندرج در ماده‌ی ۷ محکوم خواهد شد و مجازات تعیین شده غیر قابل تعلیق است.»

طرح دعوای کیفری برای وصول چک برگشتی

با توجه به مواد بالا جهات کیفری تعقیب صدور چک بی‌محل به شرح زیر است:

۱. نبودن وجه نقد یا عدم کفایت آن در تاریخ مندرج در چک.

«در صورتی‌که موجودی حساب صادرکننده‌ی چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد به تقاضای دارنده‌ی چک، بانک مکلف است مبلغ موجود در حساب را به دارنده‌ی چک بپردازد و دارنده‌ی چک با قید مبلغ دریافت شده در پشت چک و تسلیم آن به بانک، گواهینامه‌ی مشتمل بر مشخصات چک و مبلغی که پرداخت شده از بانک دریافت می‌نماید. چک مزبور نسبت به مبلغی که پرداخت نگردیده بی‌محل محسوب و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده‌ی چک جانشین اصل چک خواهد بود. در مورد این ماده نیز بانک مکلف است اعلامیه‌ی مذکور در ماده‌ی قبل را برای صاحب حساب ارسال نماید.»

۲. کشیدن تمام یا قسمتی از وجهی که چک بر مبنای آن صادر شده، توسط خود یا دیگری.

۳. دستور عدم پرداخت وجه چک به بانک؛ دستور عدم پرداخت مواقعی کاربرد دارد که چک قابلیت پرداخت دارد، اما صادر کننده این دستور را می‌دهد.

موارد مجاز صدور دستور عدم پرداخت در ماده‌ی زیر آمده است.

«صادرکننده‌ی چک یا ذی‌نفع یا قائم‌مقام قانونی آنها با تصریح به این که چک مفقود یا سرقت یا جعل شده و یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل گردیده می‌تواند کتباً دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد بانک پس از احراز هویت دستور دهنده از پرداخت وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارائه‌ی چک بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم می‌نماید.»

دارند‌ه‌ی چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت شود دستوردهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده‌ی ۷ این قانون به پرداخت کلیه‌ی خسارات وارده به دارنده‌ی چک محکوم خواهد شد.

تبصره‌ی ۱: ذی‌نفع در مورد این ماده کسی است که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی شده یا چک به او واگذار گردیده باشد (یا چک در وجه حامل به او واگذار شده باشد).

در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستوردهنده، در حساب مسدودی نگهداری کند.

تبصره‌ی ۲: دستور دهنده مکلف است پس از اعلام به بانک شکایت خود را به مراجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف مدت یک هفته گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک تسلیم نماید در غیر این‌صورت پس از انقضای مدت مذکور بانک از محل موجودی به تقاضای دارنده‌ی چک وجه آن را پرداخت می‌کند.

۴. تنظیم چک به صورت نادرست: برای مثال عدم مطابقت امضای موجود در بانک، با امضای روی چک، یا مندرجات آن.

۵. صدور از حساب مسدود: به این معنا که فرد هنوز از دسته‌چک حسابی که بسته است، برگ چک صادر می کند.

چه کسانی حق شکایت کیفری دارند؟

تنها دارنده‌ی چک، یعنی کسی که آن را برای اولین بار به بانک ارائه داده است، حق شکایت کیفری دارد. اگر او بعد از مراجعه به بانک و برگشت خوردن چک آن را به دیگری منتقل کند، دیگر حق شکایت کیفری نخواهد داشت و باید از راه‌های دیگر اقدام کند. تنها استثنای این موضوع فوت شخص و انتقال قهری حق شکایت برای صدور چک بی‌محل است.

همچنین در مورد اشخاص حقوقی؛ می‌توانند هویت و نشانی خود را با تصریح نمایندگی دیگری در ظهر چک نوشته و وصول آن را به نماینده بسپارند تا حق تعقیب کیفری باقی بماند.

طبق قانون:

«جرائم مذکور در این قانون بدون شکایت دارنده‌ی چک قابل تعقیب نیست و در صورتی‌که دارنده‌ی چک تا شش ماه از تاریخ صدور چک برای وصول آن به بانک مراجعه نکند یا ظرف شش ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت شکایت ننماید دیگر حق شکایت کیفری نخواهد داشت.
منظور ار دارنده‌ی چک در این ماده شخصی است که برای اولین بار چک را به بانک ارائه داده است برای تشخیص این که چه کسی اولین بار برای وصول وجه چک به بانک مراجعه کرده است بانک‌ها مکلفند به محض مراجعه دارنده‌ی چک هویت کامل و دقیق او را در پشت چک با ذکر تاریخ قید نمایند.

کسی که چک پس از بازگشت از بانک به وی منتقل گردیده حق شکایت کیفری نخواهد داشت مگر آنکه انتقال قهری باشد.

در صورتی‌که دارنده‌ی چک بخواهد چک را به وسیله‌ی شخص دیگری به نمایندگی از طرف خود وصول کند و حق شکایت کیفری او در صورت بی‌محل بودن چک محفوظ باشد، باید هویت و نشانی خود را با تصریح نمایندگی شخص مذکور در ظهر چک قید نماید و در این صورت بانک اعلامیه‌ی مذکور در ماده‌ی ۴ و ۵ را به نام صاحب چک صادر می‌کند و حق شکایت کیفری او محفوظ خواهد بود.

تبصره: هرگاه بعد از شکایت کیفری، شاکی چک را به دیگری انتقال دهد یا حقوق خود را نسبت به چک به هر نحو به دیگری واگذار نماید تعقیب کیفری موقوف خواهد شد.»

مواعد پیش‌بینی شده در قانون چیست؟

در قانون صدور چک قانونگذار مرور زمان خاص را پیش‌بینی کرده است. و طبق ماده‌ی بالا باید دو موعد ذکر شده را رعایت نماید.

الف. ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور چک، آن را به بانک ارائه کند.

ب. ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، شکایت کیفری کند.

در نتیجه‌ی عمل نکردن به این دو موعد حق شکایت «کیفری» ساقط خواهد شد.

البته با تصویب قانون مجازات سال ٩٢، اگر این قانون با قانون صدور چک تعارضی نداشته باشد، در برخی از موارد به کمک آن می‌آید. برای مثال اگر دارنده‌ی چک تحت سلطه‌ی متهم مجرم باشد، مدت شش ماهه طرح شکایت از تاریخ رفع سلطه محاسبه می‌شود.

گفتنی است رعایت این مواعد برای مراجعه به اجرای ثبت ضرورتی ندارد و همچنین در دعاوی علیه ظهرنویس و دعاوی حقوقی.

علیه چه کسانی می‌توان شکایت کیفری کرد؟

• در مورد صادر کننده‌ای که بی‌محل چک کشیده،
• یا دستور عدم پرداختی که توسط شخص دیگری هم باشد،

در هر دو حال صادرکننده تحت تعقیب قرار می‌گیرد.

• در مورد چک‌هایی که به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب صادر می‌شود هم، مسئولیت کیفری با امضاکننده خواهد بود. اما در رابطه با مسئولیت مدنی هم امضاکننده و هم صاحب حساب، مسئول شناخته می‌شوند.

«در صورتی‌که چک به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعـم از شـخص حقیقـی یـا حقوقی صادر شده باشد، صادر کننده‌ی چک و صاحب حساب متـضامنا مـسئول پرداخـت وجـه چک بوده و اجرائیه و حکم ضرر و زیان بر اساس تضامن علیـه هـر دو صـادر مـی‌شـود. بـه علاوه امضا‌کننده‌ی چک طبق مقررات این قانون مسئولیت کیفری خواهد داشت مگر ایـن کـه ثابت نماید که عدم پرداخت مستند به عمل صاحب حساب یا وکیل یا نماینده بعدی اوسـت که در این صورت کسی که موجب عدم پرداخت شده از نظر کیفری مسئول خواهد بود.»

کدام دادگاه برای رسیدگی به این جرم صالح است؟

به دلیل سهولت شکایت برای متضررین و همچنین وقوع جرم در بانک، دادگاه محل وقوع بانک محال علیه صلاحیت دارد. باید گفت شورای حل اختلاف هم به دلیل میزان مجازات صدور چک بلامحل و لزوم «دادگاه بودن» مرجع قضایی، صلاحیت رسیدگی به این جرم را ندارد.

مجازات صدور چک بلامحل چیست؟

طبق قانون: «هر کس مرتکب بزه صدور چک بلامحل گردد به شرح ذیل محکوم خواهد شد:

الف. چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون (۱۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال باشد به حبس تا حداکثر شش ماه محکوم خواهد شد.

ب. چنانچه مبلغ مندرج در متن چک ده میلیون (۱۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال تا پنجاه میلیون (۵۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال باشد از شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.

ج. چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از پنجاه میلیون (۵۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال بیشتر باشد به حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال محکوم خواهد شد و در صورتی‌که صادرکننده‌ی چک اقدام به اصدار چک‌های بلامحل نموده باشد، مجموع مبالغ مندرج در متون چک‌ها ملاک عمل خواهد بود.

تبصره : این مجازات‌ها شامل مواردی که ثابت شود چک‌های بلامحل بابت معاملات نامشروع و یا بهره ربوی صادر شده، نمی‌باشد.»

لازم به ذکر است که شخص می‌تواند ضرر و ریان خود را نیز در دادگاه کیفری مطالبه کند.

طرح دعوای حقوقی:

طبق قانون در موارد زیر صادرکننده قابل تعقیب کیفری نیست:

• در صورتی‌که ثابت شود چک سفید امضا داده شده باشد.
• هرگاه در متن چک وصول وجه منوط به تحقق شرطی باشد.
• چنانچه در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
• هرگاه بدون قید در متن چک ثابت شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
• در صورتی‌که ثابت گردد چک بدون تاریخ صادر شده و یا تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد.

دلیل اصلی حقوقی شدن شکایت این گونه موارد، برخوردی است که قانونگذار با صادرکننده و دارنده‌ی چک می‌کند. قانونگذار تمایل دارد چک را مانند اسکناس بداند. موارد بالا چک را با دید اسکناس نمی‌نگرند. حتی نظریه‌ی مشورتی درباره‌ی «صدور چک از حساب مسدود» صادر شده و در صورتی قابل تعقیب کیفری دانسته شده که مشمول موارد بالا نباشد. در این شکایت می‌توان تقاضای توقیف اموال صادرکننده را ارائه کرد.
همانطور که می‌دانید، دعوای حقوقی نیازمند تقدیم دادخواست و دیگر مراحل آیین دادرسی مدنی ست.

اجرای ثبت

همان‌طور که گفتیم، چک یک سند لازم الاجراست. در نتیجه دارنده‌ی چک پس از اطلاع از پرداخت نشدنی بودن چک، با دریافت گواهینامه‌ی عدم پرداخت، خود چک را به همراه گواهی مطابقت امضای چک با نمونه‌ی موجود آن در بانک که از طرف بانک صادر می‌شود، به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم و تقاضای صدور اجراییه می‌کند. لازم به ذکر است که قبل از صدور اجراییه، دارنده‌ی چک باید مبلغ حق‌الاجرا را در صندوق اجرای ثبت تودیع کرده و اموال متعلق به صادرکننده به غیر از مستثنیات دین را نیز معرفی نماید.

در این رابطه طبق آیین نامه: «اعلام جرم علیه صادرکننده‌ی چک بی‌محل به مقامات صلاحیت‌دار مانع درخواست صدور اجراییه برای وصول وجه چک از طریق اداره‌ی ثبت نخواهد بود مگر اینکه دستوری در این باره از طرف مقامات قضایی صادر شود.»

این مدل از مطالبه چک به دلیل نبود تشریفات می‌تواند سریع‌تر از دو مدل قبل به نتیجه برسد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : کسب و کار موفق

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در روز اول سال ۹۴ در حرم مطهر رضوی، با برشمردن برخی از موانع پیش روی بخش تولید، همگان را موظف به تقویت تولید ملی دانستند و فرمودند «همه با هم همکاری کنند تا این صخره‌ی بزرگ را از سر راه حرکت کشور بردارند.»
در این اینفوگرافیک برخی از موانع «رشد تولید ملی» در بیانات رهبر انقلاب مرور شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : کسب و کار موفق

چک یکی از اسناد تجاری است. برای تنظیم چک (به‌عنوان معروف‌ترین سند تجاری) لازم است اصولی را مدنظر داشته باشیم تا احتمال سوءِ استفاده از آن توسط فرد دیگر، کاهش یابد. برای اینکه با نحوه نوشتن صحیح چک آشنا شوید، مطلب زیر را بخوانید.

در ابتدا باید بگوییم منظور ما از چک، همان چک‌های عادی (چک‌هایی که توسط بانک در اختیار مشتریان قرارداده می شود) است که چند جای خالی دارند که باید پر شوند.

الف‌. یکی از مواردی که باید در برگ چک درج شود، تاریخ است:

1. سفید گذاشتن جای تاریخ به این معناست که دارنده‌ی چک هر زمان که بخواهد می‌تواند به بانک مراجعه و مبلغ چک را دریافت کند.
2. بهتر است تاریخ چک هم به عدد و هم به حروف نوشته شود تا احتمال جعل و اعمال تغییرات در آن توسط سایرین کاهش یابد.

ب‌. قسمت دیگری که باید تکمیل شود، مبلغ چک است.

1. بهتر است مبلغ هم به عدد و به حروف، و هم به ریال و به تومان درج شود. ضمنا مرسوم است که روی مبلغ عددی و حروفی را با چسب شیشه‌ای می‌پوشانند تا در صورت کندن چسب، چک مخدوش شود. برخی نیز هنگام پر کردن اطلاعات لازم در برگ چک از یک کاربن برای درج اطلاعات در پشت چک استفاده می‌کنند. با این‌گونه ترفندها احتمال تغییر مندرجات چک و سوءِ استفاده از آن دشوار می‌شود.
2. هیچ‌گاه چک را بدون درج مبلغ به کسی تحویل ندهید. چون وقتی چک سفید امضا را به شخصی می‌دهید به این معناست که به او این حق را داده‌اید که هر مبلغی خواست بر روی آن درج کند.

ج‌. اگر در وجه چک عبارت «بابت» درج شود یا شرطی قید شود، وصول چک شما منوط به اجرا و اثبات آن موضوعی است که چک بابت آن موضوع کشیده شده است. بنابراین از پذیرفتن چک‌های مشروط خودداری کنید.

د. اطلاعات دیگری که لازم است در برگ چک پر شود این است که در وجه چه کسی صادر شده است. برخی در این قسمت می‌نویسند «در وجه حامل» به این معنی که اگر چک در اختیار هرکسی قرار گرفت، او می‌تواند بدون اینکه چک را پشت‌نویسی کند آن را در اختیار دیگران قرار بدهد. تا حد امکان چک را در وجه حامل صادر نکنید تا هر کسی نتواند ادعا کند که چک متعلق به اوست.

ه‌. قسمت بعدی چک، امضاست، زیرا چک بدون امضا اعتباری ندارد و تأکید بر این است که حتما زمان مراجعه به بانک، از امضاهایی استفاده شود که ساده و قابل تقلید نباشند. نکته‌ی حائز اهمیت در این خصوص این است که به هیچ وجه چک را قبل از نوشتن امضا نکنید. برخی از مردم تمام برگه‌های دسته چک را برای سهولت کار خود امضا و آماده می‌کنند که خطرات بسیاری در بر دارد.

و. هرگز در نگارش چک، خودکارتان را عوض یا از خودکار دیگران استفاده نکنید. چرا که جاعل بعدا می‌تواند ادعا کند که خودکار سومی هم در کار بوده است و تشخیص تغییرات در چک بسیار دشوار خواهد شد.

ز. هیچ‌وقت تنظیم تمام یا قسمتی از چک را به دیگران واگذار نکنید.

ح‌. در صورتی‌که قراردادی تنظیم می‌کنید، مشخصات چک شامل مبلغ، تاریخ و شماره‌ی چک را در قرارداد درج و تصاویر چک‌ها را پیوست کنید و چنانچه برای پرداخت‌های سنگین از چک استفاده می‌کنید، حتما از آن رونوشت بگیرید و در نسخه‌ی رونوشت از گیرنده‌ی چک اثر انگشت بگیرید.

ط‌. برخی از چک‌ها دو یا چند امضایی هستند (یعنی حتما دو نفر یا بیشتر باید آن را امضا کنند) یا بدون مهر فاقد اعتبار هستند. این موارد فرصت کلاهبرداری را افزایش می‌دهد. بهتر است در زمان گرفتن چک، از صادرکننده بخواهید درج کند که این چک به امضای دیگر یا مهر نیاز ندارد.

ی‌. هرگز چک را جهت اصلاح، تعویض و… در اختیار صادرکننده قرار ندهید، زیرا صادرکننده می‌تواند ادعا کند که وجه چک را پرداخته و چک را پس‌گرفته است. و این شمایید که باید خلاف آن را ثابت کنید.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : کسب و کار موفق

📚📚📚

وظیفه همه افراد فرهیخته وهمه نهادهای فرهنگی کشور است که دراشاعه، گسترش وتقویت هرچه بیشتر مسئله کتاب و کتاب‌خوانی اهتمام ورزند.

📚📚📚

آنچه می‏تواند شبهه‏های ذهنی را دفع کند و ایمان و اطمینان را به قلب‏ها باز آورد، کتاب‌خوانی است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : کسب و کار موفق

ماه ربیع الاول از ماه های فرخنده برای شیعیان است. حادثه مهم و تاریخی لیله المبیت، هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه، ولادت خجسته آن حضرت و امام جعفر صادق علیه السلام،ازدواج خجسته شان باحضرت خدیجه علیهاالسلام،آغازامامت حضرت مهدی (عج)، عیدالزهرا، از جمله حوادث فرخنده این ماه است. 

در این ماه خجسته، نسیم سحری جان مایه ی عشق را به گستره خاکیان می فرستد. شاخه های مهربان درختان، گونه به رنگ فلق می سایند. آبشاری از نور، خنده های شادمان خورشید را به زمینیان می بخشد و جوشش از شکوه آسمان را در بر می گیرد. 
جوانه های تبسم لب ها را شاداب از طراوت تغزلی دیگر کرده و همگی قدوم نوزادی را که سبب آفرینش است تبریک می گویند که یا محمّد! پیامبر مهر و مهریانی !

 ای بهار آفرینش! ای سبب خلقت! نامت بلند و دینت پاینده باد... 

آمد ربیع ، فصل شکـُفتن رها شدن
 با رویش گـــل نبوی هم صدا شدن

 فصل شکـوفه های امامت شکفتن است
 از پیله ی تواتر خاکــــی جدا شدن

 در سایه سارباغ نبوت نشــــستن و
 با کاروان دلشــــــــدگان آشنا شدن

 فصل برون نمودن هر کینه ازدل است
 هنگام آشنایی دل ، با خــــــداشدن

 آری ربیع موسم باران رحـمت است
 از ابر رحمتش گل تکبیر وا شدن

 با بلبلان نغمه سرای بهشت گـــو:
 وقت سرودن است و به گل مبتلا شدن

 همراه نور بوی بهشت خـداست با
 ماه ربیع آمدن و، همــــــــنوا شدن

 مصطفی معارف

****************

امروز به عشاق حسین، زهرا دهد مزد عزا
یک عده را درمان دهد، یک عده بخشش در جزا
یک عده را مشهد برد، یک عده را دیدار حج
باشد که مزد ما شود، تعجیل در امر فرج

 
****************

پیراهن سیاه ز تن دور می کنیم
آن را ذخیره کفن و گور می کنیم
اجر دو ماه گریه بر غربت حسین
تقدیم مادرش از ره دور می کنیم

****************

ربیع الاول آمد نور آمد
نهم روزش دری مستور آمد
امام عسگری سوی خدا رفت
زبعدش مهدی منصور آمد
تمام دشمنان غرق تحیر
چگونه عسگری را پور آمد
تمام شیعه غرق شادی وشور
که حق را آخرین مامور آمد
خدا بوده وباشد پاسبانش
نگر شیطان که اینک کور آمد
شده آغاز مولایی مهدی(عج)
جهان را مایه معمور آمد

شاعر : اسماعیل تقوایی

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : کسب و کار موفق

خدای مهربانی هاست سلطانی که من دارم

فدای مهر بسیارش دل و جانی که من دارم

کنارش ذره ناچیز چون خورشید می تابد

ندارد هیچ موری این سلیمانی که من دارم

نمک پرورده ی دریای جودش بوده ام عمری

پر است از شور احسانش نمکدانی که من دارم

همیشه رو به گنبد با خدای خود سخن گفتم

همیشه در حرم محکم شد ایمانی که من دارم

نسیم رحمتش، بار گناه از دوش بردارد

به آهی کاه گردد کوه عصیانی که من دارم

به لطف گندمی که داده ام دست کبوترها

دگر خالی نماند سفره ی نانی که من دارم

چه فرقی می کند آهو، کبوتر یا که سگ باشم

که او بی اعتنا باشد به عنوانی که من دارم

به وقت مرگ می آید به بالینم یقین دارم

شروع وعده های اوست پایانی که من دارم

شاعر : علی ذوالقدر

۱- پشت فرمان «اسنپ» چه خبر است؟

اپلیکیشنی نوپا که در مدت کوتاهی به پدیده‌ای اجتماعی تبدیل شد و با اقبال چشمگیر مخاطبان، توانست به امپراتوری آژانس‌های اتومبیل کرایه و تاکسی‌های دربستی پایان دهد. اتفاقی که از پس چالش‌هایی سخت و جنجال‌هایی مختلف پیش آمد و عبور مدیران اسنپ از آن روزهای سخت، سبب گسترش روزافزون این کسب و کار شد تا کم کم، آن را به یکی از غول‌های تجارت الکترونیک تبدیل کند. با این حال، اسنپ هم مانند همه کسب و کارهای نوپا، ایرادات بزرگ و کوچکی دارد که این اپلیکیشن را دچار چالش می‌کند. آنچه می‌خوانید، حاصل سه ماه حضورخبرنگار «صبح نو» در لباس «راننده اسنپ» است که تلاش کرده برخی فرصت‌ها و چالش‌های این کسب و کار نوپا را روایت کند. ذکر این نکته البته ضروری نیست که این گزارش با نام مستعار نوشته شده است! مردادماه ۹۶- خیابانی در شرق تهران سه نفرند. زیر آفتاب ظهر تابستان ایستاده‌اند و تخته شاسی‌های با نشان «اسنپ» را جلوی راننده‌ها می‌گیرند تا «رایگان» ثبت نامشان کنند. می‌ایستم و برای یکی‌شان چراغ می‌زنم. می‌پرد جلو و می‌پرسد:«داداش راننده اسنپ میشی؟ رایگان! بی کمیسیون» سری به نشانه تأیید تکان می‌دهم و شرایط را می‌پرسم. سریع در را باز می‌کند و می‌جهد داخل ماشین. تی شرت مشکی به تن دارد. موهایش را فشن زده و آدامس توی دهانش را تند تند می‌جود. خودش را روی صندلی جابه جا می‌کند. نفس راحتی می‌کشد و به باد خنک کولر اشاره می‌کند و می‌گوید:«عجب گرمه.» مدارک خودرو را طلب می‌کند:«کارت ملی، گواهینامه، کارت ماشین، بیمه، معاینه فنی». می گویم:« همه چی دارم. طرح ترافیک هم دارم. منتها معاینه فنی همراهم نیست. ولی مال پارسال رو دارم. به کار میاد؟» سرش را می‌خاراند. فکری می‌کند و می‌گوید:«خیالی نیست. معاینه فنی پارسالت رو بده. درستش می‌کنم.» برگه قرارداد را می‌دهد دستم و می‌گوید:«تا اینا رو پر و امضا کنی، من برم از مدارکت عکس بگیرم بفرستم شرکت که کد برات ثبت بشه.» از او می‌خواهم نسخه دیگری از برگه خام قرارداد را داشته باشم. می‌گوید:«به دردت نمی خوره. بخون حفظش کن. همه شم توی سایت هست.» بندهای قرارداد را یکی یکی و تند تند می‌خوانم. شرایط ، محدودیت‌ها و قوانین، معمولی است و نسبتاً منصفانه. نکته مبهمی ندارد و ادبیاتش هم معقول است. برگه را امضا می‌کنم و چند ثانیه بعد، مدارک را تحویلم می‌دهد: «عصر، همه فایل‌های راننده‌های جدید رو یه جا می‌فرستم شرکت و کد شخصی‌ات برات تلگرام میشه.» حالا نوبت آموزش است. اولین نکته، دریافت برگه عدم سوء پیشینه کیفری است. تاکید می‌کند که فقط سه هفته برای تحویل برگه وقت دارم و در صورت تحویل ندادن، حسابم تعلیق می‌شود. حدود سی ثانیه، آموزش کار با نرم افزار طول می‌کشد و تذکر می‌دهد که نمره‌ای که از مسافرانم می‌گیرم، نباید کمتر از ۹/۴ از مجموع ۵ نمره باشد وگرنه اتوماتیک وار، سیستم مسافران کمتری را به من معرفی می‌کند. چند تا نکته کنکوری هم درباره ساعت‌ها و مکان‌های پرمسافرتر و البته نرخ صفر درصد کمیسیون در محدوده طرح ترافیک، با توجه به مجوز طرح ترافیکم تذکر می‌دهد.» «برو به سلامت » آموزش، در کمتر از سه دقیقه تمام می‌شود. نه تضمین چک و سفته‌ای و نه حتی تعهد سفت و سختی غیر از همان قرارداد تک برگی، نمی‌دهم و تازه، معاینه فنی سال گذشته را هم با ترفند بازاریاب، به جای مدرک اصلی فرستادیم به شرکت. دو روز بعد، اسنپ کد شخصی راننده را برایم می‌فرستد و البته پیامک مهلت ارائه گواهی عدم سوء پیشینه. خیلی راحت‌تر از آنچه پیش بینی می‌کردم راننده اسنپ شدم. ما مسافرکش نیستیم همه باجه‌های دفتر پلیس+۱۰ خلوت است. به جز باجه سوء پیشینه. نزدیک ۱۰ نفر در صف ایستاده‌اند و انگار همه می‌دانند برای چه در صف ایستاده‌اند. گپ‌ها در صف شکل می‌گیرد. یکی از داماد خواهرش می‌گوید که فوق لیسانس بیکار بوده و حالا با رانندگی در اسنپ، ماهی ۵ میلیون تومان در آمد دارد و آن یکی، می‌گوید رانندگی در اسنپ، بعد از تدریس در دانشگاه فیروزکوه و تدریس خصوصی زبان فرانسه، شغل سومش است. یکی دیگر تازه کارت پایان خدمتش را گرفته و با پراید از دم قسطش در آرزوی تشکیل زندگی جدید است و آن یکی، می‌گوید صبح‌ها دانشجوست و عصرها ۵ ساعت با ماشین مسافر اسنپی جابه‌جا می‌کند تا پول شهریه‌اش را بپردازد و پس اندازی هم برایش بماند. همه اما در یک نکته مشترکند و آن، پرهیز از آن است که به نام «مسافرکش» شناخته شوند. اصرار دارند که شخصیت اجتماعی‌شان فراتر از مسافرکشی است و با اهداف مختلف و متفاوت، پی این کار آمده‌اند. یکی دوتایشان دو تا گواهی درخواست داده‌اند تا همزمان برای اسنپ و تپ سی کار کنند و تاکید هم می‌کنند که باید مواظب باشند که دوتایی شدنشان لو نرود. چون شرکت‌ها تعلیقشان می‌کنند. متصدی باجه هم انگار برایش عادی شده است. نوبتم که می‌شود، از او می‌پرسم:«خیلی زیاده تعداد متقاضیا؟» می‌گوید:« این قدر زیاد که عصرها نا ندارم برگردم خونه. روزی حدود ۱۵۰ نفر اینجا درخواست پر می کنن.» می‌گوید:« معمولاً نتیجه عدم سوء پیشینه‌ها ۱۰ روزه می‌آمد، اما مدتی است که به همه می گوییم حدود ۲۵ روز باید منتظر بمونن. » این، یعنی از مهلت قانونی تحویل گواهی به اسنپ، ۴ روز بیشتر؛ اما متصدی باجه می‌گوید:«نگران نباش. خودشون می دونن بیشتر طول می کشه. سخت نمی گیرن.» پر بیراه نمی‌گوید. گواهی عدم سوء پیشینه‌ام، حدود دوماه بعد می‌آید و در تمام این مدت، کاربری‌ام در اسنپ فعال است تا تنها تضمین سلامت اخلاقی رانندگان، دچار چالش شود. مراحل انگشت نگاری و پرکردن فرم‌ها که تمام می‌شود، خداحافظی می‌کنم. داخل خودرو می‌نشینم و اولین درخواست برایم می‌آید. مسافری از مبدأ میدان ولی عصر؟عج؟ به شهرک قدس. پول پارو کن! روز ثبت نام، بازاریاب اسنپ، علاوه بر نصب نرم‌افزار، نشانی کانال رانندگان اسنپ تهران را هم می‌دهد. کانالی رسمی با۱۰۰ هزار عضو. جایی که اطلاعیه‌های رسمی، نکته‌های کنکوری و حرف‌های درگوشی شرکت را به اطلاع رانندگانش می‌رساند. طرح‌های پاداش هفتگی با شرایط خاص، ساعت‌های پر مسافر و البته نقشه‌ای جالب از پراکندگی بیشترین درخواست‌های اسنپ که به رانندگان کمک می‌کند مناطق پردرخواست را بشناسند و بیشتر در آن محل‌ها تردد کنند. روزهای بارانی و شرایط ترافیکی خاص که فرا‌می‌رسد، باید به گوش باشی تا اطلاعیه بالارفتن موقت قیمت‌ها را به رانندگان برساند و برایشان آرزوی ساعت‌هایی پردرآمد و پرمسافر کند. پیام‌های تذکر، بیشتر حول دو محور می‌چرخد. اول پیام‌هایی برای تشویق به روشن نگه داشتن کولر خودرو در طول سفر و بعد، پیام‌هایی مبنی بر ممنوعیت هرگونه ارتباط با مسافر پس از انجام سرویس که در آن صورت، سبب قطع همکاری دایمی شرکت با راننده متخلف می‌شود. مرکز پیام اسنپ هم چند روز یک بار، پیامک هشدار می‌فرستد که مدت زیادی تا تحویل گواهی‌تان نمانده و اگر تحویل ندهید، همکاری‌تان قطع می‌شود و تعلیق می‌شوید.

در قلمرو اسنپ گواهی عدم سوء پیشینه که می‌رسد، از سه هفته موعد و مهلت تحویل، حدود چهار هفته هم گذشته است؛ اما حسابم همچنان فعال است. حساب و کتاب و تسویه حساب با رانندگان، از روزهای زوج، حالا به هرروز رسیده است و هرروز حوالی ظهر، پیامک تسویه حساب به شماره شبا که در پروفایل کاربری‌ام ثبت کرده‌ام، می‌رسد. نکته اما در نگه داشتن ۱۰ هزار تومان اعتبار ثابت در حساب است که نزد شرکت باقی می‌ماند و به حساب شما برنمی‌گردد. بالاخره روز موعود می‌رسد و پیامک صبحگاهی موردنظر می‌رسد:«همراه گرامی حساب کاربری شما غیر فعال شده است. به منظور فعال سازی مجدد در اسرع وقت …» با گواهی، عزم ساختمان اسنپ می‌کنم. ساختمانی در خیابان گاندی که نگهبان یونیفرم پوش سر کوچه و پوشه به دست‌های پرشمار اطراف کوچه، می‌گویند درست آمده‌ام. طبقه همکف، باید از دستگاه  نوبت دهی، شماره‌ای بگیرم و مثل بانک در انتظار بمانم. نوبتم که می‌شود، گواهی را می‌دهم و راهنمایی می‌شوم به طبقه دوم برای گرفتن عکس. از متصدی می‌پرسم:«اگر عکس نگیریم چی می‌شود؟» می‌گوید:«حساب‌تان تعلیق می‌ماند. در واقع عکس داشتن رانندگان نشان دهنده این است که گواهی‌شان را تحویل داده‌اند و راننده رسمی شرکت حساب می‌شوند. رانندگانی که عکس ندارند، یعنی هنوز گواهی‌شان را تحویل نداده‌اند.» می گویم:«پس اگر مسافر شدم، حواسم باشد سوار اسنپ های بدون عکس راننده نشوم» لبخندی می زند و می‌گوید:«صد در صد. این‌ها را ما تأیید نکرده‌ایم هنوز.» یکی که معلوم است مکالمه‌مان را شنیده است،موقع خروجم می‌آید و در گوشم آرام می‌گوید:« اگه مشکلی داری من می تونم حلش کنم. گواهی مواهی نداشته باشی من یکی از بازاریابای شرکت رو می‌شناسم که مدارک فامیلاتو می گیره یه حساب جدید برات ایجاد می کنه. برو دو سه ماه بدون گواهی حالشو ببر تا سری بعد.» سری تکان می‌دهم و می گویم:«پس این جا هم دوربرگردون داره.» چشمکی می زند و می‌گوید:« بعله. دیدم که میگم.» سالن طبقه دوم، چند قسمت مختلف دارد و در گوشه‌ای از آن، دو نفر تبلت به دست، رو به روی دو تا صندلی نشسته‌اند و رانندگان را دو تا دوتا روی صندلی می‌نشانند. از آنان لبخندی می‌گیرند و عکس‌شان را آنلاین به پروفایل کاربری‌شان اضافه می‌کنند تا رسمی شوند. بخش‌های دیگری هم اینجا هست که جالب‌ترینش، فروشگاه و آتلیه است. فروشگاه برای فروش لوازم جانبی مورد نیاز رانندگان مثل شارژر  فندکی و کابل و گوشی و نگهدارنده گوشی و البته آتلیه که مخصوص برندگان جوایز خاص اسنپ و عکس‌های تبلیغاتی است. در دام دامپینگ اطلاعیه‌های جدید اسنپ برای رانندگانش شاید جذاب باشد؛ اما بوهای خوبی از آن به مشام نمی‌رسد. همین چند روز پیش بود که اسنپ، به رانندگانش اعلام کرد حق کمیسیون صفر درصد در ساعت‌های اوج، دیگر اعمال نمی‌شود و شرکت برای خودش در ساعت‌های اوج ترافیکی، کمیسیون معمول ۱۳ درصدی را کسر خواهد کرد و البته برای این که رانندگان هم شاکی نشوند، نرخ کرایه‌ها را بالا می‌برد. همین یکی دو روز پیش هم ساعت‌های اوج ترافیک که شامل افزایش کرایه می‌شود، چند ساعتی بیشتر شده و از ساعت ۱۴ تا ۲۱ هر روز ادامه دارد. روزهای بارانی هم نرخ کرایه‌ها ۲۰ درصد بالاتر می‌رود. به این ترتیب، شیب ملایم افزایش کرایه اسنپ، آن هم در زمانی که آژانس‌ها و تاکسی‌های خسته و درمانده از این رقابت، یکی یکی کنار می‌کشند، بیشتر می‌شود تا بوی نامطبوع دامپینگ کم کم از این اپلیکیشن ها به مشام برسد. چالش بزرگی به نام شماره تماس شاید بزرگترین ایراد اپلیکیشن های تاکسی یاب، در شماره‌ای باشد که میان مسافر و راننده رد و بدل می‌شود. گپ کوتاه با چند راننده اسنپ، پرده از رازهای خطرناکی برمی دارد. «آرش» دو ماهی می‌شود که راننده اسنپ شده. او می‌گوید:«مسافر خانم که باشه، تک زنگ می‌زنم بهش. شماره‌اش رو سیو می‌کنم و آمارش رو از تلگرام و اینستا و فیس بوکش درمیارم. راستش با یکی دوتاشونم رفیق شدم و خیلی وقت‌ها خارج سیستم زنگ می زنه با هم می ریم بیرون. هم فاله هم تماشا» وقتی می‌پرسم:«‌نگران نیستی شرکت بفهمه و طبق قانونش، ارتباطت رو دایمی قطع کنه؟» با نیشخند جواب می‌دهد:« هیچ وقت ماها رو نمیشه تهدید کرد. اولاً که هنوز سوء پیشینه نبردم. ثانیاً از خط خودم استفاده نمی‌کنم برای ارتباط. با سیمکارت اعتباریم ارتباط رو ادامه می دم.» این چالش بزرگ تاکسی یاب های آنلاین را، تاکسی یاب معروف «اوبر» آمریکایی به سادگی حل کرده است. آن هم با خط تماسی یکتا که مسافر و راننده را بدون اطلاع از شماره شخصی‌شان و با مرکز تماسی واسط، در کوتاه‌ترین زمان ممکن به هم ارتباط می‌دهد. بدون آن که نگرانی از انتشار اطلاعات شخصی و تجاوز به حریم خصوصی، مسافران و رانندگان را تهدید کند. به هرحال،اسنپ هم چون سایر کسب و کارهای نوپا، نیازمند تجربه و آزمون و خطا در بعضی حوزه‌هاست که تا اجرایی نشود، ایرادهای آن مطرح نخواهد شد. بدون شک بررسی این چالش‌ها و پیداکردن راه حل مناسب برای آن‌ها می‌تواند از وقوع حوادثی چون حادثه تلخ تجاوز اخیر پیشگیری کند.  هشدار دادستان به مدیر اسنپ قرار نبود مردم را اغوا کنید یکی از نکات جنجالی نشست دیروز دادستان تهران، صحبت‌های او درباره «اسنپ» بود. آقای «عباس جعفری دولت آبادی» با هشدار به مدیر اسنپ اعلام کرد: «قرار نبود با این گونه تبلیغات فریبنده مردم را اغوا کنید. شما چگونه با هلی‌کوپتر مردم را به دل طبیعت می‌برید و موسیقی زنده پخش می‌کنید؟ لذا به مدیر اسنپ هشدار داده می‌شود تا مواظب باشد که فعالیت‌های این شرکت، محملی برای ایجاد ناامنی و ارتکاب جرائم نشود. قرار بر این بود که به مردم خدمت ارائه شود نه این که راننده اسنپ، زنی را به تپه‌ها ببرد و به او تجاوز کند و آن گاه با تبلیغات فریبنده و غیرواقعی اسنپ را بزرگ جلوه دهید.» دادستان تهران در خصوص اقدامات دادستانی در رسیدگی به این پرونده اظهار داشت: مقرر شد سرپرست دادسرای جنایی مدیر اسنپ را احضار کند چرا که آژانس‌ها مجوز دارند و تحت نظارت اتحادیه مربوطه هستند، اما در خصوص اسنپ چنین نظارتی وجود ندارد. جعفری دولت‌آبادی با اشاره به یک نمونه آگهی تبلیغاتی که در صفحه ۱۵ روزنامه شرق در تاریخ چهارشنبه دوازدهم مهر ماه سال جاری چاپ شده و در مصاحبه با فردی به عنوان مدیر ارشد بازاریابی اسنپ، مطالب غیرواقعی ادعا شده، اظهار داشت: نامبرده در مطلبی تحت عنوان «ناکجا میری» اظهار داشته است: «اسنپ رانندگان را غافلگیر نمی‌کند. هلی‌کوپتری که فرد را به دل طبیعت می‌برد، او را به یک وعده غذای گرم مهمان می‌کند و با اجرای زنده موسیقی از سوی یک گروه معروف داخلی در خودرو، تنها اتفاقاتی نیستند که در کمپین «ناکجا میری» رقم خورده است و برنامه‌های غافلگیر کننده این کمپین در آینده رو به فزونی خواهد بود و مخاطبان اسنپ هیجان بیشتری را تجربه خواهند کرد…» دادستان تهران از دستگاه‌های ذی‌ربط خواست مجوز مربوط به فعالیت اسنپ در حوزه حمل‌و‌نقل را بررسی و در مورد مستندات و مدارک فعالیت آن توضیح دهند. وی افزود: اسنپ می‌تواند یک ابتکار در دنیای حمل و نقل باشد و حسب اعلام مدیر اسنپ، این تشکیلات دارای ۱۵۰ هزار راننده صرفاً در بخش حمل و نقل شهری است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : saten.ir

۲- مصاحبه دیجیاتو با شهرام شاهکار، مدیرعامل اسنپ

اگر در تهران زندگی می کنید حتما تابحال نام اسنپ را شنیده یا برای یکبار هم که شده از سرویس آن استفاده کرده اید. اسنپ حدود دو سال و نیم است که سفرهای روزانه شهروندان پایتخت نشین را دستخوش تحول کرده و حتی می توان گفت که فرهنگ تازه ای را در این زمینه تعریف کرده است.

اما اگر با این سرویس آشنایی ندارید باید بگوییم که ساز و کار آن تا حدود زیادی شبیه به اوبر است؛ یعنی راننده و مسافر از طریق پلتفرمی که اسنپ برایشان فراهم کرده با یکدیگر تعامل دارند. یک طرف تقاضای سرویس برای رفتن از نقطه ای به نقطه دیگر را می کند و طرف دیگر، برحسب موقعیت مکانی اش به این تقاضا پاسخ می دهد.

البته اسنپ ضمن آنکه طرفداران خاص خود را پیدا کرده، مخالفان خودش را هم دارد و برای مثال همین چند وقت پیش بود که جمعی از رانندگان تاکسی در اعتراض به کسادی بازار کارشان به خاطر فعالیت های این سرویس اینترنتی مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند و خواستار جلوگیری از ادامه فعالیت های اسنپ در کشور شدند.

مصاحبه ای با شهرام شاهکار مدیرعامل این شرکت داشته ایم تا از او در مورد مشکلات این کسب و کار و همچنین برنامه های آتی برای گسترش فعالیت های اسنپ بپرسیم. با ما همراه باشید.

چه تحلیلی روی بازار ایران صورت گرفت که در نهایت به این نتیجه رسیدید که کسب و کاری مانند اسنپ در کشور موفق خواهد شد؟

همانطور که می دانید هر کسب و کار نوپایی یا باید مشکلی را حل کند و یا نیاز گروهی از مخاطبان را برطرف نماید و این راه حل باید آنقدر ارزشمند باشد که افراد حاضر باشند در قبال دریافتش، هزینه ای را پرداخت نمایند. الگوی کسب و کار اسنپ نیز بر همین اساس ایجاد شد.

در واقع پیش از راه اندازی اسنپ راهکاری مقرون به صرفه، با کیفیت و در دسترس برای حمل و نقل شهری وجود نداشت. تیم ما به درستی تشخیص داد که سیستم حمل و نقل عمومی تنها یک یا دو مورد از این فاکتورها را دارد و خودروی شخصی نیز با توجه به ترافیک تهران گزینه خوبی به شمار نمی رود.

پس با تشخیص این نیاز تصمیم گرفته شد تا بهره وری و ظرفیت خودروهایی که در جابجایی شهروندان تهرانی ایفای نقش می کردند، افزایش یابد و همزمان هزینه این کار نیز برای مسافران پایین بیاید.

آیا شرایط منحصر به فرد ایران و اکوسیستم خاص آن در زمینه حمل و نقل، برای شما نگران کننده نبود؟

بزرگ ترین چالش این کار درست مانند هر کسب و کار نوپای دیگری ایجاد اعتماد و فرهنگ سازی بود. همین حالا هم کاربرانی را داریم که عیلرغم آشنایی کاملشان با اینترنت و علاقمندی بالا به تکنولوژی، ترجیح می دهند فعالیت هایشان را به صورت آفلاین انجام دهند تا خیالشان آسوده تر باشد. خیلی ها اصلا به سراغ دربستی هم نمی روند و ترجیح شان این است که به آژانس محل زنگ بزنند.

بنابراین از آنجایی که حمل و نقل نوعی خدمت حساس به شمار می رود، لازم است که ابتدا اعتماد سازی صورت بگیرد و بعد ارزش ها را به مشتریانمان بشناسانیم. پس این نگرانی از دو سال و نیم پیش که شروع به فعالیت کردیم در ما وجود داشته و مرتبا بیشتر می شود.

اما حالا سرویس ما از هر جایگزین دیگری مقرون به صرفه تر، باکیفیت تر و راحت تر است. ما حالا از نظر رشد کسب و کار به جایی رسیده ایم که ارزش هایمان یک سر و گردن از سرویس های سنتی بالاتر است و الان در هر سه فاکتوری که اشاره کردم مدعی هستیم.

در بازه زمانی یکساله ای که من به اسنپ ملحق شدم فراز و نشیب های زیادی را طی کرده ایم. حالا ما پنجاه هزار راننده فعال داریم و از ابتدای فعالیت مان تا الان بیش از 20 میلیون سفر درون شهری را انجام داده ایم و میلیون ها سفر را هم در هفته مدیریت می کنیم و حدود دو میلیون مسافر داریم که از ما برای انجام سفرهای درون شهری شان استفاده می کنند و میانگین امتیازمان هم 4.6 از 5 است.

تجربه راکت اینترنت در موفقیت اسنپ تا چه اندازه دخیل بوده؟

مجددا باید تاکید کنم که سرمایه گذار مجموعه ما MTN و ایرانسل است‌؛ پس اگر در مورد تجربه MTN می پرسید تا حدی می تواند موثر باشد چرا که به هر حال می توانیم در زمینه های خاصی مشاوره هایی بگیریم.

اما ما حالا مجموعه ای ۲۴۰ نفره هستیم که همگی داخلی و ایرانی هستند و از بهترین دانشگاه ها به ما ملحق شده اند. نرم افزار اسنپ توسط تیم خودمان نوشته شده و تمام کارهای اجرایی توسط همین تیم به انجام می رسد.

در مورد نحوه محاسبه قیمت ها برای ما بگویید؟

در محاسبه قیمت سه فاکتور در نظر گرفته می شود: کیلومتر یا مسافت، زمان (یعنی در ساعت های ترافیک ضریبی روی قیمت ها اضافه می شود) و سومی فاکتور دشواری دسترسی به مبدا یا مقصد است. البته الگوریتم قیمت گذاری ما داینامیک است و دائما بهینه سازی می شود و همیشه هم این فاکتورها در آن دخیل نیستند.

این قیمت ها به نظر شما معقول هستند؟

اگر سوال تان این است که چرا قیمت های شما پایین است باید بگویم که علت مدل کسب و کار ماست. در سیستم سنتی و به طور مشخص آژانس ها، لازم است که صاحبان آژانس ملک تجاری، پارکینگ و غیره داشته باشند و راننده می تواند از یک مبدا خاص سرویس خود را به مقصد رسانده و بدون سوار کردن مسافر دیگر به آژانس برگردد و باز در صف قرار بگیرد تا برای مسافر بعدی نوبتش فرا برسد.

این سیستم بازدهی پایینی دارد. از آنطرف در تاکسی های گردشی که شاید نزدیک ترین مدل به ما باشند تاکسی ها دائما در حال چرخ زدن در خیابان برای پیدا کردن مسافر هستند، یعنی مصرف سوخت و استهلاک بالا دارند و وقت شان به هدر می رود. ما اما با مدل کسب و کارمان توانسته ایم نزدیک ترین راننده را به نزدیک ترین مسافر متصل کنیم و راننده برای این فرایند اتصال نیاز به چرخیدن بیهوده ندارد. ما در واقع مناطقی که بالاترین درخواست مسافر دارند را به راننده ها اطلاع می دهیم. بنابراین کافیست در آن مناطق مستقر شوند و خودروی خود را خاموش کنند تا درخواست برایشان صادر شود.

بخشی از هزینه یک سفر است که از جانب شما به راننده پرداخت می شود. برچه اساسی این هزینه از سوی شما پرداخت می شود و تا چه زمانی قرار است که ادامه داشته باشد؟

این سوبسید فقط در ساعت ها یا شرایط ترافیکی خاص پرداخت می شود؛ مثلا در زمان هایی که ترافیک سنگین است (ساعت 6 تا 9 صبح و 16 تا 19) و همچنین در مناطق خاصی که سرویس دهی ما دچار افت کیفیت می شود (به دلیل اینکه عرضه از تقاضا کمتر می شود).

بنابراین، برای ایجاد هماهنگی بین عرضه و تقاضا در این شرایط دو راهکار پیش روی ما قرار دارد: اول اینکه فشار را بر مسافر قرار دهیم، که البته قبلا امتحان شده، و راهکار دیگر اینکه هزینه را خودمان متقبل شویم، که این را هم امتحان کردیم و البته زیاد منطقی به نظر نمی رسد. بنابراین برآیندی از این دو را پیاده کردیم که پویایی خودش را دارد و همچنان تلاش داریم که الگوهای مختلف را پیاده سازی و امتحان کنیم تا به نتیجه درست دست پیدا کنیم.

همانطور که می دانید ما دو گروه مشتری داریم: مسافران و راننده ها و باید رضایت هر دو گروه را جلب نماییم و برای این منظور گاها باید بخشی از هزینه ها را خودمان پرداخت کنیم. ما تا موقعی که این کار از عهده خودمان بر بیاید آن را انجام می دهیم و چاره دیگری نداریم اما امیدوارم که بشود این بالانس را طور دیگری ایجاد کرد زیرا برایمان اهمیت دارد که سطج کیفی خدمات مان را در حد مشخصی نگه داریم و به غیر از این ابزار فعلا راهکار دیگری نداریم.

البته راهکار دیگری که می توانیم برای ایجاد توازن میان عرضه و تقاضا داشته باشیم استفاده از ناوگان تاکسی هاست. نخست اینکه تاکسی ها با محدوده ترافیک روبرو نیستند که این البته بزرگ ترین معضل ماست و دوم اینکه این راننده ها دایما مشغول به کار رانندگی هستند بنابراین به مراتب از افرادی که در سیستم ما کار میکنند (و شاید در ساعات ترافیک علاقه ای به کار کردن نداشته باشند) فعال تر هستند.

حالا که صحبت به تاکسی رانی رسید اجازه دهید در مورد اعتراضات اخیر این گروه از راننده ها علیه اسنپ سوال کنم؟ نظر شما در مورد این انتقادات چیست و فکر میکنید از کجا نشات گرفته اند؟

اول از همه باید توضیح دهم، بسیاری از رانندگانی که در سیستم ما فعالیت می کنند، پیشتر در سیستم های سنتی نظیر آژانس ها بوده اند و کسی آنها را مجبور نکرده که برای اسنپ کار کنند. در واقع دلیل حضور آنها در سیستم ما رضایتمندی بیشترشان از ماست (از امکانات، نحوه فعالیت شان) و مهم ترینشان انعطاف پذیری بالایی است که از نظر مدیریت زمان برایشان فراهم کرده ایم. یعنی دست خودشان است که نیم ساعت کار کنند یا ده ساعت. ما همچنین درصد کمیسیون کمتری از این دوستان می گیریم و توانسته ایم با افزایش بازدهی این گروه، درآمدهایشان را بالا ببریم. یعنی لازم نیست بدون مسافر به مبدا خود باز گردند.

اعتراضی که شما به آن اشاره کردید از سمت رانندگان آژانس نبود.

ولی آنها رانندگان تاکسی بودند.

خیر. آن خبر بعدا اصلاح شد و در اصل از سمت صاحبان آژانس بود نه رانندگان. رانندگان آژانس در سیستم ما هستند و رضایت بسیار بسیار بالایی دارند. در اینجا باید بگویم که به اعتقاد من رقابت در هر بازاری به نفع مصرف کننده است و ما هم همیشه از رقابت استقبال کرده ایم. معتقدم سیستم های سنتی هم در برخی حوزه ها ظرفیت هایی به مراتب بالاتر از ما دارند که اگر به درستی از آنها استفاده کنند به رقبای بسیار خوبی برای ما بدل می شوند.

سازمان تاکسی رانی هم ظاهرا در نظر دارد نوعی پلتفرم آنلاین برای ساماندهی به تاکسی ها راه اندازی کند و به نوعی با کسب و کار شما رقابت نماید. نظرتان در این باره چیست؟

خود ما هم در حال مذاکره با تاکسی رانی هستیم تا ناوگانشان را مجهز به نرم افزار خودمان کنیم. نرم افزار ما حالا دو سال و نیم می شود که در یک مقیاس بزرگ فعالیت می کند. لازم است تاکید کنم هر مرحله مهمی را که پشت سر گذاشتیم با چالش های فنی خاصی روبرو شدیم و حالا تجربه خوبی داریم.

به نظر شما سیستم های سنتی برای آنکه وارد رقابت جدی تری با شما شوند چه تدابیری را باید اتخاذ کنند؟

در ابتدا باید آژانس و تاکسی را از هم جدا کنیم. مدل کاری آژانس ها را برای شما شرح دادم و اشاره کردم که این الگو با سیستم ما همخوانی ندارد. اما تاکسی های گردشی یا همان سرویس 133 به راحتی با سیستم ما همخوانی دارد. به همین خاطر با شمار زیادی از تاکسی ران ها روبرو هستیم که به ما مراجعه می کنند و می خواهند با اسنپ همکاری کنند. پاسخ ما هم به آنها این است که صاحبان تاکسی رانی این اجازه را به ما نمی دهند. پس این علاقمندی و آمادگی برای حضور تاکسی ران ها در سیستم اسنپ هم از سمت ما بالاست و هم از جانب خود رانندگان تاکسی. در حال حاضر ما مشغول مذاکره با شورای شهر و تاکسی رانی هستیم تا این همکاری را شکل دهیم و به یک تعامل برد برد برسیم.

در مورد سیستم های سنتی باید بگویم که بسیاری از مردم ما هنوز هم به این سیستم ها اعتماد دارند و معتقدند که باید یک مغازه یا ملک تجاری وجود داشه باشد تا برای پیگیری امورشان به آنها مراجعه نمایند.

حمل و نقل در شهری مانند تهران به گونه ایست که هیچ راهکاری به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیاز آن باشد. ما هر کدام مخاطبان خاص خود را داریم و نیازهای آنها را پاسخ میدهیم. اما نباید فراموش کنیم که در انتها باید خدمات خوب و با کیفیتی را ارائه کنیم.

به نظر من سیستم های سنتی باید از ظرفیت های آفلاین خودشان استفاده کنند و در نظر داشته باشند به این خاطر بخشی از بازار خود را به سیستم های نوین واگذار کرده اند که سیستم های نوین سرویسی با کیفیت، مقرون به صرفه و در دسترس را در اختیار مردم قرار داده. خب آژانس ها و تاکسی ها فاکتور در دسترس بودن را دارند و بهتر است که روی افزایش کیفیت و مقرون به صرفگی سرویس شان کار کنند.

کیفیت را با نظارت روی عملکرد راننده ها و همچنین آموزش دائم آنها می توانند ایجاد کنند. علت یابی کنند که چرا راننده های اسنپ فرضا خیلی خوش اخلاق هستند. سرویس های سنتی هم می توانند از این کسب و کارها یاد بگیرند و در مورد فاکتور مقرون به صرفگی هم باید بگویم قطعا می توانند قیمت هایشان را کمی پایین تر بیاورند چراکه هنوز هم هستند افرادی که ترجیح می دهند با پرداخت اندکی مبلغ بیشتر از آژانس محله شان استفاده کنند.

کمی در مورد فرهنگ سازی، کلاس های آموزشی برای راننده ها و تناوب برگزاری شان برای ما توضیح دهید.

حتما. ابتدا بهتر است فرایند گزینش و استخدام راننده ها را توضیح دهم.

گام اول این است که تمامی راننده ها باید به صورت حضوری با مدارک هویتی شان شامل گواهی نامه، کارت ملی، بیمه نامه، معاینه فنی برای خودروهای بالای پنج سال و گواهی عدم سوء پیشینه به دفاتر ما مراجعه نمایند.

بعد از مراجعه خودروی آنها توسط کارشناس کنترل کیفی ما بازرسی می شود چرا که به نکات ریزی در بخش داخلی و بیرونی خودرو توجه می شود و بعد از تایید سالم بودن وسایل گرمایشی و سرمایشی (راننده های ما موظفند در فصول گرم سال کولر ماشین را روشن کنند)، راننده وارد فرایند گزینشی و آموزشی ما می شود.

در واقع حالا نوبت به خود شخص می رسد که مورد بررسی قرار بگیرد. ما یک چک لیست دقیق داریم و طی یک فرایند 45 دقیقه ای تا یک ساعته فاکتورهایی مانند رفتار، ظاهر راننده و آموزش پذیری اش سنجیده می شوند و نکات آموزشی، باید ها و نبایدها، آئین نامه انضباطی، نحوه رفتار با مسافر و کار با نرم افزار اسنپ به آنها آموزش داده می شود و اقلام اسنپی شامل دفترچه راهنما، خوشبو کننده و استیکر شیشه نیز در اختیارشان قرار می گیرد.

به این ترتیب راننده فعال می شود. ما همچنین یک مرکز پشتیبانی 24 ساعته داریم که راننده ها و مسافران می توانند سوالات خود در رابطه با اسنپ را از این مرکز بپرسند. در یک ماه نخست ورود راننده ها به ناوگان تیم پشتیبانی با آنها تماس می گیرد و فرد را راهنمایی می کند که چطور عملکرد بهتری داشته باشد یا در بهترین حالت از او تقدیر می شود. ما یک کانال ویژه تلگرامی هم برای راننده ها داریم که محتواهای آموزشی مان را به صورت تصویری، ویدیویی و متنی در آن به اشتراک می گذاریم.

از طرفی یک فرایند کنترل کیفی به شیوه امتیاز دهی هم داریم که بعد از هر سفر مسافر امتیازی به راننده می دهد. رانندگانی که مجموع امتیازشان بین 4 تا 5 است اما در سفری امتیاز یک، دو یا سه را دریافت کرده اند به صورت موقت غیرفعال می شوند تا مراجعه حضوری به دفاتر داشته باشند؛ آن ها مجددا در بخش هایی که ضعف داشته اند آموزش می بینند و اگر موضوع جدی باشد کلا غیر فعال می شوند.

به بیان دیگر ما کانال های مختلفی داریم که در بازه های زمانی گوناگون به راننده استانداردهایمان را یادآوری می کند و نکته دیگر آنکه درآمد راننده ارتباط مستقیم دارد با امتیاز وی، چراکه رانندگانی که امتیاز بالاتری داشته باشند، در ارسال درخواست ها در اولویت قرار می گیرند.

چرا رانندگان خانم در ناوگان اسنپ فعالیت ندارند؟

ما در حال راه اندازی سرویس ویژه بانوان هستیم که با استفاده از آن خانم ها می توانند راننده خانم درخواست نمایند و به محض راه اندازی مطمئنا با استقبال روبرو می شود. اما الان ما راننده خانم نداریم.

چند درصد از راننده های اسنپ، به صورت تمام وقت فقط درون سیستم شما کار می کنند؟

اوایل که من به اسنپ ملحق شدم (که البته مقیاس کسب و کار ما با الان قابل مقایسه نبود) حدودا سی درصد از راننده های اسنپ به صورت فول تایم با ما همکاری می کردند.

به نظر شما بهتر نبود اگر  این راننده ها در اسنپ فعالیت نمی کردند و به جای آن مهارتی را می آموختند و از آن طریق کسب درآمد می کردند؟

هدف ما ارائه سرویسی با کیفیت، مقرون به صرفه و آسان است تا در نهایت نوعی راهکار حمل و نقل هوشمند را در اختیار کاربران قرار دهیم. این مسئولیت ماست. در واقع مسئولیت اجتماعی ما این است که انگیزه استفاده افراد از خودروی شخصی را کاهش دهیم. در حال حاضر ما هیچ محدودیتی برای همکاری با اسنپ نداریم و افراد هم می توانند به عنوان شغل اول یا دوم به آن نگاه کنند. در هر حال شرایطی را برای افراد فراهم کرده ایم که با حفظ شان اجتماعی شان مشغول به کار شوند و درآمدزایی کنند.

شاید بهتر بود سوالم را اینطور مطرح می کردم که فرض کنید شخصی وارد ناوگان اسنپ می شود و به شغل رانندگی مشغول می گردد، قدم بعدی برای پیشرفت او چیست؟

این به خود فرد بستگی دارد، به نظرم منطقی نیست که از ما به خاطر ایجاد این شرایط کاری راحت و جذاب خرده بگیرید و بگویید که این افراد به واسطه کار رانندگی شان در اسنپ ممکن است اهداف و آرمان هایشان را دنبال نکنند. اکثریت افراد جامعه اگر هدفی داشته باشند، برای رسیدن به آن تلاش می کنند.

ممکن است فردی در دانشگاه تحصیل کند برای آنکه در رشته تخصصی مورد علاقه اش کار کند، اما در بازه ای به این خاطر که کار دلخواهش را پیدا نکرده با ما کار کند. در واقع این کار برای برخی اشخاص می تواند سودمند واقع شده و آنها را در دستیابی به اهدافشان یاری دهد. فرض کنید کارمندی به عنوان شغل دوم با اسنپ همکاری دارد یا دانشجویی بتواند با استفاده از اسنپ هزینه تحصیلش را بپردازد. اتفاقا ما در اینجا آنها را در رسیدن به اهدافشان یاری داده ایم. اما اگر فردی صرفا به خاطر آسان بودن کار با اسنپ از اهدافش بگذرد مسئولش ما نیستیم.

در مورد نواحی که عرضه سرویس اسنپ پایین است به ما بگویید. چرا بخشی از هزینه طرح ترافیک را به راننده ها پرداخت نمی کنید تا این ضعف ها برطرف شوند؟

ما خیلی وقت است که نیمی از هزینه طرح ترافیک را به راننده هایی که در محدوده فعال بوده اند پرداخت می کنیم اما این ابدا پاسخگوی حجم بالای تقاضایی که در این مناطق داریم نیست.

با شهرداری صحبتی نداشته اید در این باره؟

این همان تعاملی است که به آن اشاره کردم. ایده آل ترین حالت اضافه شدن ناوگان تاکسی رانی به اسنپ است تا این مشکل را حل کنیم.

درمورد قبول نشدن درخواست ها بهتر است یادمان نرود که این مشکل یک راهکار بیشتر ندارد و آن استفاده از اهرم قیمت است؛ همان کاری که اوبر با Surge Pricing یا افزایش قیمت انجام داده است و به موجب آن در بازه های زمانی خاصی قیمت ها را حتی تا هفت برابر بالا می برد و از این طریق موازنه و تعادل لازم را میان عرضه و تقاضا ایجاد می کند.

اما همزمان مشکل دیگری هم رخ می دهد. یعنی پذیرش عمومی و برند یک شرکت نیز در نتیجه این تصمیم تحت تاثیر قرار می گیرد. بنابراین راهکار بسیار ساده است اما اجرایی کردن آن ملاحظاتی دارد که باید در نظر گرفته شود.

ما راهکاری داینامیک را در نظر گرفته ایم و مثلا در برخی مناطق اندکی قیمت را بالا برده ایم و از اهرم های مختلف مان استفاده کرده ایم. اما نباید از یاد ببریم در شهری مثل تهران که در شرایط خاص مثل بارندگی سیستم حمل و نقل آن با مشکل روبرو می شود، نمی توان انتظار داشت که این سیستم افت کیفیت پیدا نکند. اما طبیعتا ما هم می توانیم با تحلیل داده ها، بهینه سازی آنها و تشویق راننده ها این مساله را مرتبا بهتر و بهتر نماییم. این کاری است که انجام میدهیم، تا حدودی درآن موفق بوده ایم و امیدواریم که موفق تر هم بشویم.

و در پایان از برنامه خود برای ورود به شهرهای جدید بگویید. این کار نیاز به چه زیرساخت هایی دارد؟ چرا کمی کند حرکت می کنید؟

ورود به شهرهای جدید ابعاد مختلفی دارد و اولین مساله ابعاد عملیاتی آن است. باید مشخص کنیم که عرضه خدمات حمل و نقل مسافر در یک شهر توسط چه کسانی انجام می شود و چه تعداد تاکسی، آژانس و مسافربر شخصی در آن فعال هستند؟ قرار هست با کدامیک از آنها تعامل داشته باشیم و این تعامل به چه صورتی انجام خواهد شد؟ همچنین شرایط ترافیکی و محدودیت هایی که وجود دارند را هم بررسی خواهیم کرد. مساله دیگر بعد فنی است. ما به هر شهر جدیدی که بخواهیم وارد شویم باید تغییراتی را در نقشه مان ایجاد کنیم. تغییراتی در نیروهای مستقر در شرکت باید بدهیم. همچنین ممکن است کانال های آفلاین و آنلاینی که می خواهیم از طریق آنها به مخاطبانمان دسترسی داشته باشیم متفاوت از تهران باشند.

همواره قبل از اتخاذ یک تصمیم کلیه جوانب آن را در نظر می گیریم و اساسا شاید به همین خاطر است که اندکی کند حرکت میکنیم. در واقع می خواهیم مطمئن شویم ساکنان کرج و دیگر شهرها همان تجربه تهرانی ها از اسنپ را خواهند داشت. در مورد شهر های بعدی هم باید بگویم که قرار است سورپرایز باشند.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : digiato.com

برگرفته از : کسب و کار موفق

لغتنامه یا فرهنگ یا قاموس یا واژگان و یا واژهنامه شامل ترجمه، مترادف ها و متضادها و لغات هم آوا و لغات مشابه می باشد. البته هر لغت می تواند دارای واژهای معادل فرهنگستان، سره، آزاد، اصطلاح، نام، گویش و قافیه باشد. فرهنگ واژگان، .

اربعین آمد و اشکم ز بصر می آید
گوییا زینب محزون ز سفر می آید

باز در کرب و بلا شیون و شینی برپاست
کز اسیران ره شام خبر می آید…

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

❤️ خدمت تمام اعضاء محترم وبلاگ کسب و کار موفق سلام عرض می کنم.

از اینکه شما بزرگواران، همراه این وبلاگ در توسعه کسب و کار موفق می باشید، کمال تشکر را دارم.

با کسب اجازه از شما، به مدت ۲ هفته آتی پست جدیدی را نمی توانم به وبلاگ اضافه نمایم. ان شاءالله دعاگوی همه شما در اربعین حسینی خواهم بود و البته محتاج دعای همه شما هستم. ان شاءالله مورد قبول خداوند قرار گیرد.

🎉 به امید خواندن نماز پیروزی پشت سر آقا امام زمان عج 🎉

با گسترش فعالیت‌های تجاری و معاملات، روش و طرق مبادرت به نقل و انتقال نقدینگی در زمینه‌ی فعالیت‌های تجاری تغییر کرد. در گذشته بشر از طریق معاوضه یا مبادله‌ی کالابه‌کالا اقدام به انجام فعالیت‌های تجاری می‌کرد. به مرور این روش دستخوش تغییراتی شد و از معاوضه به روش مسکوکات فلزی، اسکناس‌ها و در نهایت اسناد تجاری تبدیل شد. امروزه اسناد تجاری روش و قالب مناسبی برای انجام فعالیت‌های تجاری هستند. در این نوشته می خواهیم با انواع آن آشنا شده و دقیقا ببینیم برات چیست.

انواع اسناد تجاری

1. اسناد تجاری به معنای عام کلمه: به کلیه‌ی اسنادی که در عرصه‌ی فعالیت‌های تجاری بین تجار برای سهولت و انجام معاملات رد و بدل می‌شود، اسناد تجاری به معنای عام کلمه می‌گویند. اعم از سفته، چک، برات، بارنامه، اوراق سهام، اوراق بهادار و غیره.
2. اسناد تجاری به معنای خاص کلمه: اسنادی که جایگزین اسکناس و متضمن یک تعهد به پرداخت وجه هستند. مثل سفته، چک و برات.

در این یادداشت بر آن هستیم تا برات را به عنوان یک سند تجاری خاص که در عرصه‌ی معاملات تجاری کاربرد زیادی دارد، بررسی کنیم. ابتدا به کلیات برات می‌پردازیم.

برات و شروط آن

به طور کلی برات عبارت است از سندی که طبق آن شخص الف از شخص ب تقاضا دارد که وجه مقرر را در تاریخ مقرر به شخص ج یا هر کسی که شخص ج، وجه را به او حواله کرد، پرداخت کند. طبق این تعریف شخص الف برات‌دهنده، شخص ب برات‌گیر و شخص ج دارنده‌ی برات هستند. عقیده‌ی کلی بر این است که برات مبتنی بر نوعی حواله است. که بر اساس آن شخص الف که برات را صادر کرده است محیل (حواله دهنده)، شخص ب محاله‌علیه (کسی که حواله برای او داده شده است) و شخص ج محتال (طلبکار) هستند. ممکن است شخص ج به عنوان دارنده‌ی برات و طلبکار وجه، سند برات را به دیگری واگذار کند. و آن دیگری به شخص دیگر و به همین ترتیب سند برات چند دست منتقل شود که در این حالت آن فردی که سند در نهایت در دست اوست دارنده‌ی نهایی و کلیه‌ی اشخاص ماقبل او به جز شخص الف و شخص ب، ظهرنویس هستند؛ یعنی اشخاصی که پشت سند را امضا کرده‌اند تا دست به دست منتقل شود.

برات یک عمل حقوقی در عرصه‌ی فعالیت‌های تجاری است که مستلزم انجام چند عمل است. به طور کلی وقتی چنین سندی در زمینه‌های تجاری به کار می‌رود، ابتدا باید توسط شخصی صادر شود این شخص همان برات‌دهنده (الف) است. صدور برات توسط این شخص هم می‌تواند با امضا و هم می‌تواند با مهر روی خود برگه‌ی سند برات باشد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ