مدل کسب و کار اینترنتی تجارت الکترونیک عبارتست از خرید، فروش، مبادله کالا، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه های رایانه ای از جمله اینترنت می باشد. ارتباطات تجارت الکترونیک از زاویه دیگر تحت عنوان کسب و کار الکترونیکی مطرح می شود. به طور کلی در سال 1990 با ظهور کسب و کارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات واژه " مدل کسب و کار" بیش از پیش مورد توجه و اهمیت قرار گرفت. علت استفاده زیاد از این واژه رشد سریع فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی می باشد که باعث شده علاقه مندی برای تغییر مدل های کسب و کار سنتی و ایجاد مدل های کسب و کار جدید جهت استفاده بهتر از فرصت های ناشی از نوآوریهای الکترونیکی افزایش یابد.

اجزای مدل کسب و کار

1. ماموریت: یکی از مهمترین اجزای مدل کسب و کار آن است که درک سطح بالایی از چشم انداز کلی سازمان، اهداف استراتژیک و نوع ارزش قابل ارائه آن ایجاد گردد.
2. ساختار: تعیین کننده آنست که چه نقش ها و چه عواملی در یک بخش تجاری وجود داشته و یا آن را شکل می دهند.
3. فرآیند: نگاه دقیق تری را نسبت به چشم اندازها و ساختارهای یک مدل کسب و کار فراهم میکنند.
4. درآمدها: جهت بقا هر کسب و کاری مورد نیاز است.
5. تکنولوژی: برای مدل های کسب و کار مبتنی بر فناوری اطلاعات هم نقش محرک و هم نقش محدودیت زا را دارد.
6. مباحث قانونی: مسائل قانونی باید در هر یک از 5 جز اشاره شده در بالا در نظر گرفته شود.

انواع معماری های مدل کسب و کار

1. فروشگاه اینترنتی: این مدل حالت بازاریابی برای یک شرکت یا فروشگاه در اینترنت می باشد که در آن امکان پرداخت وجه و سفارش کالا وجود دارد.
2. تدارکات الکترونیکی: این مدل حالت مناقصه ای برای تهیه کالا و خدمات بصورت الکترونیکی می باشند.
3. حراجی الکترونیکی: حراجی الکترونیکی کاربرد الکترونیکی سیستم پیشنهاد قیمت است.
4. مرکز خرید الکترونیکی: مجموعه ای از فروشگاه های الکترونیکی تشکیل میشود که زیر یک چتر مانند یک مارک تجاری مشهور جمع شده اند.
5. موقعیت بازار شخص ثالث: شرکت هایی هستند که بازاریابی در وب را به اشخاص ثالث واگذار میکنند. برای مثال این شرکت ها فضایی از سایت خود را برای نمایش کاتالوگ محصول عرضه کنندگان اختصاص می دهند.
6. بسترهای مشارکتی: اینگونه شرکت ها یک محیط اطلاعاتی و مجموعه ای از ابزارها برای مشارکت بین شرکت ها ایجاد میکنند.
7. دلالی اطلاعات: این مدل سرویس‏های اطلاع رسانی و مشاوره ای را در اختیار شرکت ها قرار می دهد. ضرورت تغییر شیوه‏ های کسب و کار و ایجاد ارزش به منظور حفظ بقاء و حضور در بازارهای با فناوری پیشرفته مورد توجه بسیاری از مدیران قرار گرفته است.

آقای تپسکات 6 گام را برای تغییر یک مدل کسب و کار مبتنی بر وب پیشنهاد کرده است که عبارتند از:

• شرح و توصیف وضعیت فعلی و نحوه ایجاد ارزش برای مشتریان
• تجزیه
• تعیین چشم انداز و نحوه ایجاد ارزش
•  ترکیب بندی دوباره
• آماده کردن نقشه ارزش
• تعیین ترکیب

شایان ذکر می باشد که مدل های کسب و کار به عوامل مختلفی وابسته می باشد بنابراین شرکتی در بازار رقابت برنده می باشد که به این عوامل آگاهی کامل را داشته باشد و قابلیت انعطاف پذیری بالایی در موقعیت های پیش بینی نشده را داشته و سریعاً راهکار و استراتژی مناسب را اتخاذ کنند.

متن فوق بسیار چکیده و تیتر وار مساپل مهم در مدل و معماری کسب و کار اینترنتی را به بحث گذاشت. امیدوارم با این سرنخ ها بتوانید به دنبال راه درست رسیدن به حل مشکلات کسب و کار اینترنتی خود برسید.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برگرفته از : کسب و کار موفق